Sự riêng rẽ trong cung cấp thông tin liên quan đến chuyến bay, hành khách, hàng hóa đường hàng không đến các cơ quan quản lý nhà nước sẽ không còn mà thay vào đó, toàn bộ thông tin sẽ được đưa về một đầu mối khi thực hiện Cơ chế một cửa đường hàng không thông qua Hệ thống một cửa quốc gia, đồng thời kết nối với Hệ thống quản lý giám sát tự động.
Thuận lợi, đảm bảo quản lý
Theo Cục Hải quan Hà Nội, sau một thời gian tích cực chuẩn bị các điều kiện về hệ thống CNTT, đào tạo, tuyên truyền, thí điểm tại Nội Bài, đến nay đơn vị đã sẵn sàng để triển khai Hệ thống một cửa quốc gia tại cảng hàng không quốc tế Nội Bài theo Nghị định 85/2019/NĐ-CP và Nghị định 59/2018/NĐ-CP của Chính phủ.
Trước đó, hệ thống đã được đưa vào vận hành thí điểm tại cảng hàng không quốc tế Nội Bài từ ngày 1/1/2017, với việc tiếp nhận thông tin điện tử về hàng hóa với hãng hàng không đầu tiên là Vietnam Airlines. Đến giữa tháng 5/2019, tất cả các hãng hàng không và kho hàng không đã có văn bản cam kết tham gia thực hiện cơ chế 1 cửa quốc gia.
Từ ngày 1/6/2019, số hãng hàng không thực hiện khai báo thông tin điện tử về hàng hóa, hành khách, hành lý, tổ bay tại Nội Bài là 51/51 hãng hàng không (đạt 100%); số hãng hàng không có khai thác hàng hóa tại Nội Bài đã gửi thông tin điện tử về hàng hóa là 48/48 (đạt 100%).
Đến 1/10/2019, Hệ thống một cửa quốc gia đã đáp ứng yêu cầu về tỷ lệ xử lý tự động thông tin điện tử do các hãng hàng không khai báo đạt trên 95%.
Trên cơ sở kết quả triển khai thời gian qua, ngày 17/3/2020, Cục Hải quan Hà Nội ban hành kế hoạch triển khai chính thức Hệ thống một cửa quốc gia, thực hiện thủ tục điện tử và đối với toàn bộ các chuyến bay xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh thông qua hệ thống một cửa quốc gia theo Nghị định số 59/2018/NĐ-CP và Nghị định số 85/2019/NĐ-CP. Dự kiến tháng 5/2020 sẽ chính thức triển khai Hệ thống một cửa quốc gia đồng thời kết nối với Hệ thống quản lý giám sát tự động tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài.
Theo Cục Hải quan Hà Nội, việc triển khai Cơ chế một cửa đường hàng không thông qua Hệ thống một cửa quốc gia có nhiều điểm mới. Trong đó quan trọng nhất là các hãng hàng không cung cấp thông tin bằng phương thức điện tử cho các cơ quan quản lý nhà nước trong việc quản lý phương tiện vận tải hàng không. Khi chưa triển khai, các văn bản quy định quản lý phương tiện vận tải hàng không tại sân bay quốc tế đã có nhưng được quy định riêng rẽ bởi các cơ quan khác nhau, thiếu đồng bộ.
Chẳng hạn, trong lĩnh vực Hải quan yêu cầu các hãng hàng không cung cấp thông tin về hành khách, hàng hóa và hành lý, về chuyến bay. Cơ quan an ninh cửa khẩu và quản lý xuất nhập cảnh thì yêu cầu cung cấp trước thông tin hành khách. Cơ quan cảng vụ hàng không cũng yêu cầu cung cấp thông tin phục vụ quản lý chung… Tất cả các thông tin này (trừ thông tin về hành khách) đều cung cấp bằng bản giấy. Do vậy, việc chia sẻ và sử dụng thông tin là rất hạn chế.
Vì vậy, khi triển khai Cơ chế một cửa đường hàng không thông qua Hệ thống một cửa quốc gia, toàn bộ các thông tin liên quan được khai báo bằng phương thức điện tử và được liên kết với tất cả hệ thống quản lý của các cơ quan nhà nước tại cảng hàng không.
Như vậy, thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia đường hàng không thông qua Hệ thống một cửa quốc gia là việc tiếp nhận thông tin về lịch khai thác bay, danh sách tổ bay, hành khách, hành lý, hàng hóa để thực hiện thủ tục điện tử đối với tàu bay nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh thông qua Hệ thống 1 cửa quốc gia.
Thông tin gửi tới Hệ thống một cửa quốc gia được 5 cơ quan quản lý nhà nước tại cảng hàng không tiếp nhận, khai thác chung. Người làm thủ tục chỉ cần gửi thông tin điện tử cho cơ quan nhà nước một lần duy nhất tại địa chỉ: https://www.vnsw.gov.vn.
Khi thông tin được gửi đến một cơ quan quản lý nhà nước thì ngay lập tức được tự động chia sẻ cho tất cả cơ quan liên quan, kết nối tất cả các khâu. Việc cung cấp thông tin đặt chỗ hành khách nhằm đảm bảo an ninh hàng không, an ninh quốc gia và ngăn chặn khủng bố, buôn lậu ma túy qua đường không.
Bên cạnh đó, về phía cơ quan Hải quan còn thực hiện cung cấp thông tin giữa các cơ quan quản lý kho, bãi hàng không phục vụ cho công tác giám sát hải quan. Khi các cơ quan liên quan được chia sẻ những thông tin này sớm thì sẽ rút ngắn thời gian thông quan và hỗ trợ tốt cho doanh nghiệp logistics, doanh nghiệp vận tải và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu.
Sẵn sàng triển khai chính thức từ tháng 5/2020
Theo Cục Hải quan Hà Nội, qua việc thu thập thông tin trước về chuyến bay để phân tích và kiểm tra, các cơ quan có thể nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thời gian và nhân lực liên quan đến việc tiếp nhận các hồ sơ giấy thủ công, đồng thời áp dụng quản lý rủi ro, đảm bảo an ninh, an toàn hàng không, ngăn chặn buôn lậu, khủng bố.
Việc trang bị cũng như quản lý, vận hành hệ thống CNTT giúp hiện đại hóa cơ quan quản lý nhà nước, nâng cao năng lực cán bộ công chức. Việc trao đổi thông tin, phối hợp quản lý giữa các cơ quan quản lý tại cảng hàng không góp phần triển khai Chính phủ điện tử tại Việt Nam.
Cục Hải quan Hà Nội đang phối hợp cùng các đơn vị của Tổng cục Hải quan, cùng các cơ quan liên quan chuẩn bị mọi điều kiện để sẵn sàng triển khai chính thức Hệ thống 1 cửa quốc gia tại Cảng HKQT Nội Bài.
Bên cạnh việc phối hợp với các hãng hàng không đánh giá thực trạng, nhu cầu để xây dựng hệ thống trao đổi thông tin, kết nối với Hệ thống một cửa quốc gia, cơ quan Hải quan thường xuyên tổ chức đào tạo, tập huấn cho cả cán bộ hải quan, các hãng hàng không, đại lý hàng không và người khai hải quan về lĩnh vực này.
Đồng thời, bộ phận hỗ trợ (help-desk) của Tổng cục Hải quan túc trực hệ thống 24/7 và các đường dây nóng để hỗ trợ nhanh nhất cho doanh nghiệp.
Qua thí điểm tại cảng hàng không quốc tế Nội Bài cho thấy hệ thống được triển khai thuận lợi, ổn định. Đây là tiền đề để cơ quan Hải quan triển khai chính thức từ tháng 5/2020.
Theo: Haiquanonline